een hond op iemand loslaten

v. loslaten, losmaken; vrijlaten, bevrijden

[ unlie:sj]

1  losmaken van de riem 〈 hond〉 ⇒ 〈 ook figuurlijk〉 ontketenen

♦voorbeelden:

1   unleash a dog on someone • een hond op iemand loslaten

     unleash one's rage (up)on someone • zijn woede op iemand koelen

adj. vast; strak; klaar

n. set; toestel; groep; houding; serie; bergplaats; plaats waar gefilmd wordt; kant; het hard worden

v. zetten; vaststellen; neerzetten; veroorzaken; klaarmaken; vast worden; richten

[ set]

I 〈 telbaar zelfstandig naamwoord〉

1  stel ⇒ span, servies, set 〈pannen enz.〉; reeks 〈 gebouwen, vertrekken, postzegels〉; serie, suite; set 〈 van liedjes〉

2  kring ⇒ gezelschap, groep, kliek

3  toestel ⇒ 〈 in het bijzonder〉 radio/tv-toestel

4  stek ⇒ loot, jonge plant

5  vierkante straatkei

6 〈 sport〉 set ⇒ spel, partij

7 〈 wiskunde〉 verzameling

♦voorbeelden:

1   set of (false) teeth • een (vals) gebit

2   the fast set • de uitgaande wereld

     the smart set • de chic

II 〈 niet-telbaar zelfstandig naamwoord〉

1  het (zich) zetten ⇒ het hard/vast worden 〈 van cement, gelei e.d.〉

2  richting 〈 van stroming, getijde, wind〉 ⇒ 〈 figuurlijk〉 tendens, neiging

3  vorm ⇒ houding 〈 van hoofd〉; ligging 〈 van heuvels〉

4  val ⇒ model, snit, het zitten 〈 van jurk〉

5  watergolf

6  toneelopbouw ⇒ scène, (film)decor; 〈 bij uitbreiding〉 studiohal, set

7 〈 formeel〉 (zons)ondergang

♦voorbeelden:

2   the set of public opinion is against tolerance • er is een neiging bij het publiek tegen tolerantie

3   the set of her head • de houding van haar hoofd

6   on (the) set • op de set

————————

I 〈 bijvoeglijk naamwoord〉

1  vast ⇒ bepaald, vastgesteld; stereotiep, routine-, onveranderlijk

2  voorgeschreven ⇒ opgelegd 〈 boek, onderwerp〉

3  strak ⇒ onbeweeglijk, stijf 〈 gezicht〉; koppig, hardnekkig

4  klaar ⇒ gereed

♦voorbeelden:

1   set formula • stereotiepe/vaste formule

     set hours of work • vaste werkuren

     set phrase • stereotiepe uitdrukking

     set price/time • vast(e) prijs/tijdstip

     set purpose • vast vooropgesteld doel

2   set reading • verplichte lectuur

3   man of set opinions • man die halsstarrig bij zijn mening blijft

     set smile • strakke glimlach

     set in one's ways • met vaste gewoonten

     set fair • bestendig 〈 weer〉; prettig, goed 〈 vooruitzicht〉

4   ready, set, go • aan de lijn, klaar, start

     〈 sport〉 (get) set! • klaar!

     〈 informeel〉 be all set for something/to do something • (helemaal) klaar zijn voor iets/om iets te doen

¶ 〈 culinaria〉 set menu • keuzemenu

     set piece • groot vuurwerk op stellage; doorwrocht(e) stuk/compositie 〈 in kunst en literatuur〉; 〈 toneel〉 zetstuk; zorgvuldig vooraf geplande militaire operatie • 〈Brits-Engels; sport〉 spelhervatting 〈 hoekschop, vrije schop〉

     〈 rugby〉 set scrum • scrum opgelegd door de scheidsrechter

     set square • tekendriehoek

     set teeth • op elkaar geklemde tanden

II 〈 bijvoeglijk naamwoord, attributief〉 〈 Brits-Engels〉

1  volledig en tegen vaste prijs 〈 maaltijd in restaurant〉

♦voorbeelden:

1   set dinner • dagschotel, dagmenu

III 〈 bijvoeglijk naamwoord, predicatief〉

1  geplaatst ⇒ gevestigd

2  vastbesloten

♦voorbeelden:

1   eyes set deep in the head • diepliggende ogen

2   my mind is set • ik ben vastbesloten

     her mind is set on pleasure • ze wil alleen plezier maken

     he's very set (up)on becoming an actor • hij wil absoluut acteur worden

————————

〈 set, set〉

I 〈 onovergankelijk werkwoord〉

1  vast worden ⇒ stijf/hard worden 〈 van cement, gelei〉; verharden, stollen, een vaste vorm aannemen; bestendig worden 〈 van weer〉

2  ondergaan 〈 van zon, maan〉

3  afnemen ⇒ verminderen, achteruitgaan

4  zijn positie innemen ⇒ voor de partner plaatsnemen 〈 bij dans〉

5  aan elkaar groeien 〈 van gebroken been〉

6  wasecht worden 〈 van kleur〉

7  vruchten vormen 〈 van boom〉

♦voorbeelden:

3   〈 figuurlijk〉 his star sets • zijn roem begint te tanen

4   set to partner(s) • tegenover elkaar gaan staan 〈 bij dans〉

→ set about set about/, set forth set forth/, set in set in/, set off set off/, set on set on/, set out set out/, set to set to/, set up set up/

II 〈 overgankelijk werkwoord〉

1  zetten ⇒ plaatsen, stellen, leggen, doen zitten

2  gelijkzetten 〈 klok, uurwerk〉

3  opleggen ⇒ opdragen, opgeven 〈 taak〉; geven 〈 voorbeeld〉; stellen 〈 voorbeeld, probleem〉; opstellen, (samen)stellen 〈vragen e.d.〉

4  bepalen 〈 datum〉 ⇒ voorschrijven 〈 de mode〉; aangeven 〈 maat, pas, toon, tempo〉; vaststellen 〈 limiet, tijd, prijs〉

5  brengen ⇒ aanleiding geven tot, veroorzaken

6 stijf/hard doen worden 〈 cement, gelei e.d.〉

7  instellen 〈 camera, lens, toestel〉 ⇒ justeren 〈 instrument〉

8  dekken 〈 tafel〉 ⇒ klaarzetten 〈 maaltijd〉

9  aanhitsen ⇒ aanzetten, ophitsen

10  op elkaar klemmen 〈 tanden, lippen〉

11  watergolven ⇒ onduleren

12  zetten 〈 letters, tekst〉

13  invatten ⇒ kassen 〈 steen, juweel〉; afzetten, inzetten, voorzien van, tooien

14  uitzetten 〈 wacht, netten〉 ⇒ posteren

15  zetten 〈 gebroken been〉 ⇒ bij elkaar voegen/plaatsen, samenvoegen

16  toonzetten ⇒ op muziek zetten 〈 tekst〉

17  dichten ⇒ van tekst voorzien 〈 melodie〉

18 〈 vaak passief〉 situeren 〈 verhaal, toneelstuk〉

19  inrichten ⇒ opbouwen 〈 het toneel〉

20  wasecht maken 〈 kleuren〉

21  te broeden zetten 〈 klokhen〉 ⇒ laten uitbroeden

22 〈 Amerikaans-Engels〉 vestigen 〈 record〉

23 〈 Amerikaans-Engels〉 aansteken 〈 vuur〉

♦voorbeelden:

1   set a trap • een val zetten

     set free • vrijlaten, bevrijden

     set ashore • aan land zetten

     〈 figuurlijk〉 set duty before pleasure • de plicht voor het plezier laten gaan

     set something before someone • iemand iets voorzetten/voorleggen

     set flowers in water • bloemen in water zetten

     set on the shore • aan land zetten

     set pen to paper • beginnen te schrijven

     set spurs to the horse • het paard de sporen geven

2   set one's watch by someone else's • zijn horloge met die van iemand anders gelijkzetten

     set the alarm clock • de wekker zetten

     1set eggs • eieren laten uitbroeden

     1set a hen • een hen op eieren zetten

     3set a fire • een vuur aansteken

3   who will set the examination papers? • wie stelt de examenvragen op?

     set someone a good example • iemand het goede voorbeeld geven

     set a problem • een probleem stellen

     set questions • vragen stellen

     set someone a task • iemand een taak opleggen

     set someone to write a report • iemand een rapport laten opstellen

     set oneself a difficult task • zichzelf een moeilijke taak opleggen

     set something in motion • iets in beweging zetten

     set something in order • iets in orde brengen

     set to work • zich aan het werk zetten; beginnen te werken

4   set conditions • voorwaarden stellen

     set the fashion • de mode bepalen

     set a price on something • de prijs van iets bepalen

     set a high value on something • veel waarde aan iets hechten

     set the wedding-day • de trouwdag bepalen

5   set a machine/an engine going • een machine in werking stellen

     set someone laughing • iemand aan het lachen brengen

     that set me thinking • dat bracht me aan het denken

     set oneself to do something • zich erop toeleggen/zijn best doen om iets te doen

8   set the chairs • de stoelen (klaar)zetten

     set the table • de tafel dekken

9   set a dog at/(up)on someone • een hond tegen iemand ophitsen/op iemand loslaten

10  set one's teeth/lips • zijn tanden/lippen op elkaar klemmen

12  set (up) type • het zetsel klaarmaken

13  set jewels • juwelen (in)zetten/kassen

     set a crown with gems • een kroon met juwelen bezetten

     〈 figuurlijk〉 the sky was set with bright stars • sterren schitterden als juwelen aan de hemel

14  set a watch/ 〈 scheepvaart〉 the watch • een schildwacht uitzetten

15  set a broken bone • een gebroken been zetten

16  set to music • op muziek zetten

18  the novel is set in nineteenth-century London • de roman speelt zich af in het Londen van de negentiende eeuw

¶ set a new record • een nieuw record vestigen

     set little/much by something • iets geringschatten/hoogschatten, weinig/veel geven om

     set about rumours • geruchten verspreiden

     set (up)on someone • iemand aanvallen/overvallen

     against that fact you must set that … • daartegenover moet je stellen dat …

     public opinion is setting against him • de publieke opinie kant zich tegen hem

     set someone against someone • iemand opzetten tegen iemand

     set someone beside someone else • iemand met iemand anders vergelijken

     set someone over someone • iemand boven iemand (aan)stellen

     set someone over something • iemand aan het hoofd stellen van iets

→ set apart set apart/, set aside set aside/, set back set back/, set down set down/, set forth set forth/, set in set in/, set off set off/, set on set on/, set out set out/, set up set up/

〈m.〉

1 (het) loslaten 〈 van postduiven〉

2 〈 jacht〉 (het) opjagen 〈 van het wild〉 ⇒ hoorngeschal

3 (het) vissen met de werphengel

4 〈 sport en spel〉 (het) werpen 〈 van discus, speer〉 ⇒ worp

————————

I    〈 overgankelijk werkwoord〉

1 werpen ⇒ toewerpen, gooien, slingeren

2 in beweging zetten ⇒ vaart geven aan, doen vertrekken, op gang brengen

3 〈 product〉 op de markt brengen ⇒ lanceren ⇒ 〈 persoon〉 bekendmaken

♦voorbeelden:

1    lancer un cri • een kreet slaken

      des yeux lançant des éclairs • ogen die vuur schieten

      lancer un ultimatum • een ultimatum stellen

      lancer un mandat d'amener contre qn. • bevel tot aanhouding tegen iemand uitvaardigen

      lancer qn. dans une aventure • iemand in een avontuur storten

      lancer son chien sur qn. • zijn hond op iemand afsturen

2    lancer une campagne électorale • een verkiezingscampagne beginnen

      lancer un moteur • een motor starten

      lancer un navire • een schip van stapel doen lopen

      lancer qn. sur un sujet • iemand over iets aan het praten krijgen

      une fois lancé, il ne s'arrête plus • als hij eenmaal op dreef is, houdt hij niet meer op

¶    lancer une mode • een mode lanceren

      lancer une fausse nouvelle • een onwaar bericht verspreiden

II   se lancer 〈 wederkerend werkwoord〉

1 zich werpen (op) ⇒ zich storten, afstormen (op)

2 〈+ dans〉 zich storten (in) ⇒ zijn geluk beproeven (in)

3 naam maken ⇒ zich bekendheid verwerven

♦voorbeelden:

1    se lancer à la poursuite de qn. • de achtervolging inzetten op iemand

2    se lancer dans la politique • in de politiek gaan

1) (het) loslaten [duiven]

2) (het) opjagen [wild]

3) (het) vissen met de werphengel

4) worp

1) werpen, gooien

2) in beweging zetten

3) op de markt brengen, lanceren

4) bekendmaken

n. draai, bocht; beurt; ommekeer

v. draaien; omslaan; omkeren; worden; veranderen; omzetten; wenden

[ tə:n]

I 〈 telbaar zelfstandig naamwoord〉

1  draai ⇒ slag, omwenteling; 〈 figuurlijk〉 ommekeer, kentering 〈 van getijde〉, wisseling

2  bocht ⇒ draai, kromming; 〈 bij uitbreiding〉 afslag

3  wending ⇒ draai, (verandering van) richting

4  beurt

5  dienst ⇒ daad

6  aanleg ⇒ neiging

7 〈 benaming voor〉 korte bezigheid ⇒ wandelingetje, ommetje; ritje, tochtje; nummer(tje) 〈 in circus, show〉; 〈 bij uitbreiding〉 artiest 〈 in show〉

8  (korte) tijd 〈 van deelname, werk〉 ⇒ poos

9  slag ⇒ winding 〈in touw e.d.〉

10 〈 informeel〉 schok ⇒ draai, schrik

11 〈 informeel〉 aanval ⇒ vlaag 〈 van woede, ziekte〉

12 〈 economie〉 effectentransactie 〈 met koop én verkoop〉 ⇒ 〈 bij uitbreiding〉 transactie

13 〈 economie〉 verschil tussen koop- en verkoopprijzen

♦voorbeelden:

1   a few turns of the screwdriver will do • een paar slagen met de schroevendraaier zal genoeg zijn

     turn of the tide • getijwisseling, kentering 〈 ook figuurlijk〉

     be on the turn • op het keerpunt zijn; omslaan; keren

     the tide is on the turn • het tij keert

2   take a turn to the right • rechts afslaan; naar rechts zwenken

     the next right turn • de volgende afslag rechts

3   take a turn for the worse • een ongunstige wending nemen

4   is it my turn to cook tonight? • moet ik vanavond koken?

     take turns at something • iets om beurten doen, elkaar aflossen met iets

     wait one's turn • zijn beurt afwachten

     turn and turn about • om en om, om de beurt

     by turns • om en om, om de beurt

     in turn • om de beurt, achtereenvolgens; op zijn beurt

     take it in turn(s) to do something • iets om beurten doen

     in one's turn • op zijn beurt

     out of turn • vóór zijn beurt; niet op zijn beurt; op een ongeschikt moment

     talk out of turn • zijn mond voorbij praten; vóór zijn beurt spreken

     your turn • jij bent

5   do someone a bad/ill turn • iemand een slechte dienst bewijzen

6   have a turn for mathematics • een wiskundeknobbel hebben

     be of a musical turn (of mind) • muzikaal aangelegd zijn

7   take a turn • een blokje om gaan

8   take a turn at the wheel • het stuur een tijdje overnemen

10  she gave him quite a turn • zij joeg hem f de stuipen op het lijf

13  turn of the market • makelaarswinstmarge

¶ turn of phrase • formulering

     have a turn of speed • zeer snel kunnen gaan 〈 van auto〉

     at every turn • bij elke stap/gelegenheid, overal

     on the turn • tegen het zure aan 〈 van melk〉; tegen het ranzige aan 〈 van boter〉

     done to a turn • perfect klaargemaakt, precies gaar genoeg

→ good good/

II 〈 niet-telbaar zelfstandig naamwoord〉

1  wisseling

♦voorbeelden:

1   turn of the century • eeuwwisseling

————————

I 〈 onovergankelijk werkwoord〉

1  woelen ⇒ draaien

2  zich richten ⇒ zich wenden

3 〈 benaming voor〉 van richting veranderen ⇒ afslaan, draaien, een bocht/draai maken; (zich) omkeren, (zich) omdraaien; een keer nemen, kenteren 〈 van getijde〉

4  draaien 〈 van hoofd, maag〉 ⇒ tollen, duizelen

5  gisten ⇒ bederven

♦voorbeelden:

1   toss and turn all night • de hele nacht (liggen) draaien en woelen

2   the conversation turned to sex • het gesprek kwam op seks

     his thoughts turned to his mother • hij dacht aan zijn moeder

     turn aside (from) • zich afwenden (van)

     turn away (from) • zich afwenden (van); weggaan (van)

     turn to a book • een boek raadplegen

     turn to drink • aan de drank raken

     turn to someone • zich tot iemand wenden 〈 om hulp〉

3   the aeroplane turned sharply • het vliegtuig maakte een scherpe bocht

     the car turned left, right, and then turned into Bond Street • de auto sloeg saf, rechtsaf, en draaide toen Bond Street in

     the tide turns • het tij keert 〈 ook figuurlijk〉

     turn about • zich omkeren

     about turn! • rechtsom(keert)! 〈 bevel aan troepen〉

     turn (a)round • zich omdraaien 〈 van iemand〉; een ommekeer maken 〈 bijvoorbeeld van economie〉; van gedachten/mening veranderen

     turn back • terugkeren, omkeren

     turn down a side street • een zijstraat inslaan

     we turned off the M1 at Hatfield • we gingen van de M1 af bij Hatfield

     he turned to teaching • hij switchte naar (het) onderwijs

4   my head is turning • het duizelt mij

¶ turn to • aan het werk gaan

     turn into • veranderen in, worden

     turn on • draaien om, afhangen van; gaan over 〈 van gesprek〉

     the success of a film turns on many factors • het succes van een film hangt van vele factoren af

     water turns to ice • water wordt ijs

     turn (up)on someone • iemand aanvallen, zich tegen iemand keren

→ turn down turn down/, turn in turn in/, turn off turn off/, turn on turn on/, turn out turn out/, turn over turn over/, turn up turn up/

II 〈 onovergankelijk en overgankelijk werkwoord〉

1  (rond)draaien ⇒ (doen) draaien

2 〈 benaming voor〉 omdraaien ⇒ (doen) omkeren; omploegen, omspitten; omslaan, keren 〈 kraag〉; omvouwen

3  draaien 〈 aan draaibank, bij pottenbakkerij e.d.〉 ⇒ 〈 figuurlijk〉 vormen, maken

4  verzuren ⇒ zuur worden/maken

5  verkleuren ⇒ van kleur (doen) veranderen

♦voorbeelden:

1   this machine turns the wheels • deze machine laat de wielen draaien

     the wheels turn fast • de wielen draaien snel

2   the car turned • de auto keerde

     she turned the car • zij keerde de auto

     she turned my old coat • zij keerde mijn oude jas (binnenstebuiten)

     turn the collar • de kraag omslaan

     turn the page • de bladzijde omslaan

     turn about • omkeren, omdraaien

     turn (a)round • ronddraaien; omkeren, omdraaien

     turn back • omvouwen, omslaan

     turn back the sheets • de lakens omslaan/open slaan

     turn something inside out • iets binnenstebuiten keren; 〈 figuurlijk〉grondig doorzoeken, overhoophalen

     it seemed as if the world had turned topsy-turvy • het leek wel de omgekeerde wereld

     turn upside down • ondersteboven keren

     turn to page seven • sla bladzijde zeven op

3   〈 figuurlijk〉 finely turned legs • fraai gevormde benen

     turn a phrase • iets mooi zeggen

4   the milk turned • de melk verzuurde

     the warm weather turned the milk • door het warme weer verzuurde de melk

5   his hair turned • zijn haar veranderde van kleur

III 〈 overgankelijk werkwoord〉

1  maken ⇒ draaien, beschrijven 〈cirkel enz.〉

2  overdenken ⇒ overwegen

3  omgaan 〈 hoek〉 ⇒ omdraaien, omzeilen 〈 kaap〉, omtrekken

4  (doen) veranderen (van) ⇒ omzetten, verzetten; (ver)maken; een wending geven aan 〈 gesprek〉; bocht/draai laten maken, draaien; afwenden, omleiden

5  richten ⇒ wenden

6  doen worden ⇒ maken

7  verdraaien ⇒ verzwikken 〈enkel enz.〉

8  misselijk maken

9  worden 〈 tijd, leeftijd〉 ⇒ 〈 bij uitbreiding〉 passeren, geweest zijn

10  (weg)sturen ⇒ (weg)zenden

11 〈 benaming voor〉 in bepaalde toestand brengen ⇒ doen, brengen, zetten, laten gaan

12  omzetten ⇒ draaien, een omzet hebben van; 〈 bij uitbreiding〉 maken 〈 winst〉

♦voorbeelden:

1   turn a circle • een cirkel maken/beschrijven

4   turn the car into the garage • de auto de garage indraaien

     turn the conversation • een andere wending aan het gesprek geven

     turn a stream • een stroom omleiden

     turn the switch • de wissel omzetten

     turn into • veranderen in, (ver)maken tot; omzetten in

     〈 figuurlijk〉 the terrible hangover turned him off drink for some time • door de enorme kater had hij een tijdje geen enkele interesse in drank

     turn the conversation to something different • het gesprek op iets anders brengen

5   turn your attention to the subject • richt je aandacht op het onderwerp

     turn a gun on someone • een geweer op iemand richten

     she turned her face away from the corpses • zij wendde haar hoofd af van de lijken

     turn a child against his parents • een kind tegen zijn ouders opstoken

6   the sun turned the papers yellow • de zon maakte de kranten geel

     〈 Amerikaans-Engels〉 turn loose • los/vrijlaten

8   Chinese food turns my stomach • Chinees eten maakt mijn maag van streek

9   Nancy has just turned twenty-one • Nancy is net eenentwintig geworden

     my wife is/has turned fifty • mijn vrouw is de vijftig gepasseerd/is vijftig geworden

     it is/has turned six o'clock • het is zes uur geweest

10  turn someone adrift • iemand aan zijn lot overlaten

     turn away • wegsturen, wegjagen, ontslaan; 〈 figuurlijk〉verwerpen, afwijzen

     we were turned back at the entrance • bij de ingang werden we teruggestuurd

11  turn the dog loose at night • de hond 's avonds loslaten

     turn someone into the street • iemand op straat zetten

12  turn a profit • winst maken

¶ 〈 scheepvaart〉 turn round • lossen, laden en laten vertrekken

→ turn down turn down/, turn in turn in/, turn off turn off/, turn on turn on/, turn out turn out/, turn over turn over/, turn up turn up/

IV 〈 koppelwerkwoord〉

1  worden

♦voorbeelden:

1   turn traitor • verrader worden

     her skin turned brown • haar vel werd bruin

     his wife turned Catholic • zijn vrouw werd katholiek

     the milk turned sour • de melk werd zuur

n. Japans bordspel voor twee personen in ruiten verdeeld door 19 horizontale en 19 vertikale lijnen

n. poging; enthousiasme; activiteit (spreektaal)

v. lopen, gaan; gaan (rijden); aankomen; worden

[ goo] 〈zelfstandig naamwoord; meervoud: goes〉 〈 informeel〉

1  poging

2  beurt ⇒ keer

3  pit ⇒ fut, energie

4  aanval

5  portie ⇒ hoeveelheid

♦voorbeelden:

1   have a go at something • eens iets proberen

     have a go doing something • iets proberen te doen

2   at/in one go • in één klap, in één keer

3   be full of go • veel energie hebben

4   a go of fever • een koortsaanval

     have a go at • een aanval doen op; uitvallen tegen, van leer trekken tegen

5   the beer is 50 p a go • de pils is 50 pence per glas

¶ be all the go • in de mode zijn, erg in trek zijn

     make a go of it • er een succes van maken

     it 's all go • het is een drukte van je welste

     (up)on the go • in de weer, in volle actie

     (it 's) no go • het kan niet, het lukt nooit

→ near near/

————————

〈 bijvoeglijk naamwoord〉 〈 informeel〉

1  goed functionerend ⇒ in orde, klaar

♦voorbeelden:

1   〈 ruimtevaart〉 all systems (are) go • (we zijn) startklaar

————————

〈 went, gone〉

I 〈 onovergankelijk werkwoord〉

1  gaan ⇒ starten, vertrekken; beginnen, aanvatten, aanvangen

2  gaan ⇒ voortgaan, lopen, reizen

3  gaan (naar) ⇒ wijzen (naar/op), voeren (naar) 〈 ook figuurlijk〉; reiken, zich uitstrekken

4  gaan ⇒ (voortdurend) zijn 〈 in een bepaalde toestand〉

5  gaan ⇒ lopen, draaien, werken 〈 van toestel, systeem, fabriek enz.〉

6  gaan ⇒ afgaan 〈 van geweer〉; aflopen, luiden 〈van klok e.d.〉

7  verstrijken ⇒ (voorbij)gaan, verlopen 〈 van tijd〉

8  gaan ⇒ afleggen 〈 met betrekking tot afstand〉

9  gaan ⇒ luiden 〈 van gedicht, verhaal〉; ken 〈 van wijsje〉

10  aflopen ⇒ gaan, uitvallen

11  doorgaan ⇒ gebeuren, doorgang vinden

12  vooruitgaan ⇒ vorderen, opschieten

13  gelden ⇒ gangbaar zijn 〈 van geld〉; gezaghebbend zijn, gezag hebben 〈 van oordeel, persoon〉

14  wegkomen ⇒ er onderuitkomen, er vanaf komen

15  (weg)gaan ⇒ verkocht worden 〈 van koopwaar〉

16  gaan ⇒ besteed worden, gespendeerd worden 〈 van geld, tijd〉

17  verdwijnen ⇒ verloren gaan 〈 ook figuurlijk〉

18  verdwijnen ⇒ wijken, afgeschaft worden, afgevoerd worden

19  weggaan ⇒ vertrekken, heengaan 〈 ook figuurlijk〉; sterven, doodgaan

20 kapot/stuk gaan 〈 apparaat, kleding e.d.〉 ⇒ bezwijken

21  gaan ⇒ passen, thuishoren

22  dienen ⇒ helpen, nuttig zijn, bijdragen

23 beschikbaar/voorhanden zijn

♦voorbeelden:

1   (right) from the word go • vanaf het begin

     go fetch! • zoek!, apporte! 〈 tegen hond〉

     go to find someone • iemand gaan zoeken

     go fishing • uit vissen gaan

     get going • aan de slag gaan; op gang komen

     leave go of • loslaten, laten gaan

     let go • laten gaan, loslaten; 〈 figuurlijk〉 niet meer aan denken 〈 van gedachte〉

     look where you are going! • kijk uit je doppen!

     〈 informeel〉 don't go saying that! • zeg dat nou toch niet!

     go shopping • gaan winkelen

     who goes there? • wie daar? 〈 vraag naar wachtwoord〉

     go aside • opzij gaan, zich even terugtrekken

     〈 figuurlijk〉 I wouldn't go so far as to say that • dat zou ik niet durven zeggen

     go near to do/doing something • iets bijna doen

     go on • gaan op/met 〈 vakantie, safari〉

     go on an errand • een boodschap (gaan) doen

     go on a journey • op reis gaan

     go on the pill • aan de pil gaan

     go on the stage • bij het toneel gaan

     ready, steady, go! • klaar voor de start? af!

2   go by air/car • met het vliegtuig/de auto reizen

     go for a walk • een wandeling maken

     1the forks go in the top drawer • de vorken horen in de bovenste la

     1where do you want this cupboard to go? • waar wil je deze kast hebben?

     3plus any cash that was going • plus wat voor geld er maar beschikbaar was

     go aboard • aan boord gaan

     go abroad • naar het buitenland gaan

     go straight • rechtop lopen

     go along that way • die weg nemen/volgen

3   the valley goes from east to west • de vallei loopt van het oosten naar het westen

     go from bad to worse • van kwaad tot erger vervallen

     the difference goes deep • het verschil is erg groot

     go before • (moeten) verschijnen voor; voorgelegd worden aan 〈 ter beoordeling〉

4   be a good actor as actors go nowadays • een goed acteur zijn vergeleken met de andere acteurs

     go in fear of one's life • voor zijn leven vrezen

     as things go • in vergelijking, in het algemeen

     go armed • gewapend zijn

     it will go hard with him • het zal erg moeilijk voor hem worden

     how are things going? • hoe gaat het ermee?

     how is work going? • hoe staat het met het werk?

5   the clock does not go • de klok doet het niet

     go slow • een langzaam-aan-actie houden

6   go bang • pang zeggen 〈 bijvoorbeeld van geweer〉

7   ten days to go to/before Easter • nog tien dagen (te gaan) en dan is het Pasen

8   five miles to go • nog vijf mijl af te leggen

9   the story goes that • het verhaal doet de ronde dat

     the tune goes like this • het wijsje kt als volgt

10  go well • goed aflopen, goed komen

11  how did the exam go? • hoe ging het examen?

     go in someone's favour • in iemands voordeel uitvallen

     what he says goes • wat hij zegt, gebeurt ook

12  how is the work going? • hoe vordert het (met het) werk?

13  that goes for all of us • dat geldt voor ons allemaal

14  go clear/(scot-)free • vrijuit gaan

     go unpunished • ongestraft wegkomen

15  go cheap • goedkoop verkocht worden

     going!, going!, gone! • eenmaal! andermaal! verkocht!

16  go on • besteed worden/gespendeerd worden aan

17  my sight is going • mijn ogen worden minder goed

     my complaints went unnoticed • mijn klachten werden niet gehoord

18  my car must go • mijn auto moet weg

     the cook must go • de kok moet gaan

19  we must be going • we moeten ervandoor

     he paid as he went • hij betaalde direct

¶ this goes to prove I'm right • dit bewijst dat ik gelijk heb

     it only goes to show • zo zie je maar

     go (a-)begging • geen aftrek vinden, niet gewild zijn

     if these things are going begging I'll take them • als niemand (anders) ze wil, neem ik ze wel

     〈Brits-Engels; informeel〉 go and do something • iets gaan doen; zo maar even iets doen; zo dwaas zijn iets te doen

     〈Brits-Engels; informeel〉 go and get something • iets gaan halen

     let oneself go • zich laten gaan, zich ontspannen; zich verwaarlozen

     anything goes • alles is toegestaan

     he kept going like this • hij deed telkens zo

     go before • voorafgaan 〈 in de tijd〉

     go one better • (één) meer bieden; 〈 figuurlijk〉het beter doen, overtreffen

     go carefully • heel bedachtzaam/behoedzaam te werk gaan

     go easy • het rustig(er) aan (gaan) doen

     〈 informeel〉 go easy on • geen druk uitoefenen op; matig/voorzichtig zijn met

     go easy with • aardig/vriendelijk zijn tegen

     〈 informeel〉 here goes! • daar gaat ie (dan)!

     〈 informeel〉 here we go again • daar gaan we weer, daar heb je het weer

     there it goes • weg, foetsie; kapot

     there you go • alsjeblieft; daar heb je het (al)

     〈 slang〉 go west • het hoekje omgaan, de pijp uitgaan; naar de verdommenis gaan; verloren raken

     go wrong • een fout maken, zich vergissen; fout/mis gaan, de mist in gaan; 〈 informeel〉stuk gaan, het begeven 〈 van apparaat〉; het verkeerde pad opgaan

     〈 Amerikaans-Engels〉 to go • om mee te nemen 〈 bijvoorbeeld warme gerechten〉

→ go about go about/, go across go across/, go after go after/, go against go against/, go ahead go ahead/, go along go along/, go around go around/, go at go at/, go away go away/, go back go back/, go beyond go beyond/, go by go by/, go down go down/, go far go far/, go for go for/, go forward go forward/, go in go in/, go into go into/, go off go off/, go on go on/, go out go out/, go over go over/, go round go round/, go through go through/, go to go to/, go together go together/, go under go under/, go up go up/, go with go with/, go without go without/

II 〈 overgankelijk werkwoord〉

1  maken ⇒ gaan maken 〈reis enz.〉

2  afleggen ⇒ gaan

3  bieden ⇒ spelen voor 〈 voornamelijk in kaartspel〉

♦voorbeelden:

2   go miles round • mijlen omlopen

     go the same way • dezelfde kant opgaan

     go the shortest way • de kortste weg nemen

3   go two spades • twee schoppen bieden

¶ go it alone • iets/het helemaal alleen doen

     go it strong • er hard tegenaan gaan; overdrijven, het er dik op leggen

III 〈 koppelwerkwoord〉

1  worden ⇒ gaan

♦voorbeelden:

1   〈 politiek〉 Liverpool went Labour • Liverpool ging over naar/werd Labour

     go absent • afwezig blijven

     go bad • slecht worden, bederven

     go blind • blind worden

     go broke • al zijn geld kwijtraken

     go cold • koud worden

     go hot and cold • het (afwisselend) warm en koud krijgen

     go hungry • honger krijgen

     go ill/sick • ziek worden

     the milk went sour • de melk werd zuur

     going fifteen • bijna vijftien (jaar), naar de vijftien toe